Gạo (5%–25%) đi Port Klang: kiểm ẩm – đóng gói – lịch tàu – chi phí trọn tuyến

Một lô gạo xuất Malaysia đi Port Klang nhìn thì “đơn giản”, nhưng nếu ẩm lệch 1–2%, hay quên hun trùng, hoặc chọn sai quy cách bao, chi phí có thể đội lên nhiều lần. Bài này là cẩm nang thực chiến cho tuyến ngắn ngày VN → MY, tập trung vào gạo trắng 5%/25% tấm (white rice gạo 5%, gạo 25%), quy cách 25–50kg, hình thức FCL 20DC 25 tấn là chủ đạo.

Từ khóa chính: gạo xuất Malaysia, gạo 5%, gạo 25%, Port Klang, hun trùng, chứng thư kiểm dịch, ATIGA e-Form D, desiccant, container liner, 20DC 25 tấn, cut-off SI VGM, free-time Port Klang, DEM/DET Malaysia.

1) Bản đồ rủi ro – 6 “điểm hay dính” của gạo đi biển

1. Độ ẩm hạt: >14% (tùy chuẩn hợp đồng) → dễ mốc, vón cục. Giải pháp: đo ẩm 2 lần (kho + trước đóng), chọn bao có lót PE.

2. “Mưa trong container”: ngưng tụ hơi nước. Giải pháp: desiccant đủ liều, container liner nếu đi mùa mưa hoặc cont có dấu hiệu “hồi ẩm”.

3. Bao rách/đổ: do xếp sát cửa, không rào gỗ, không chèn khít. Giải pháp: rào chắn cửa, chèn gỗ, miếng chống trượt.

4. Thiếu/nhầm chứng từ: thiếu chứng thư kiểm dịch (phytosanitary), giấy hun trùng (fumigation), hoặc CO sai. Giải pháp: checklist hồ sơ ở mục 4.

5. Trễ cut-off: LCL ít dùng; FCL nhưng vẫn có cut-off SI VGM sát giờ. Giải pháp: kịch bản “T-7 → ETD” ở mục 5.

6. Phí bãi ở Port Klang: chậm chứng từ, chậm kéo → DEM/DET Malaysia. Giải pháp: thỏa free-time Port Klang ngay lúc giữ chỗ + pre-alert 3 mốc.

2) Công thức đóng hàng – đi từ “độ ẩm → bao bì → xếp container”

2.1. Kiểm soát độ ẩm (moisture) “2 lần – 3 điểm”

• Lần 1 (kho xay xát/đóng gói): đo ẩm 3 điểm/lot (đầu – giữa – cuối); ghi biên bản nội bộ.

• Lần 2 (trước khi đóng container): đo ngẫu nhiên 5–7 bao; nếu > ngưỡng hợp đồng (thường 13–14%) → dừng đóng, phơi/sấy bù.

• Lý do: container biển dễ ngưng tụ; gạo ẩm → mốc mùi nhanh dù hành trình VN → MY chỉ 2–7 ngày.

Từ khóa: gạo xuất Malaysia.

2.2. Chọn bao & cách may

• Bao PP 25kg hoặc 50kg có lót PE (độ dày PE theo thỏa thuận) để chống ẩm không khí.

• Đường may: 2 chỉ + dán băng keo vải (nếu cần). Đầu bao gập vào trong để khi xếp không cấn mép.

• In nhãn: loại gạo (gạo 5%/gạo 25%), trọng lượng tịnh, ngày đóng gói, “Made in Vietnam”, lô/lot no., info theo hợp đồng.

2.3. Xếp container – 4 quy tắc

1. Loại cont: 20DC (ưu tiên tải nặng) – “20DC 25 tấn” là cấu hình kinh điển; 40DC ít dùng vì dễ quá tải đường bộ.

2. Xếp theo block – khóa cửa: block 25–30 bao; chèn gỗ kín các khe; làm “rào gỗ” trước cửa để khi mở không đổ bao.

3. Chống ẩm: treo desiccant dọc 2 vách & mái; nếu đi mùa mưa hoặc cont có mùi “hồi ẩm”, cân nhắc container liner.

4. Giám sát: cân cont + VGM, chụp ảnh từng lớp, ảnh rào cửa, ảnh niêm chì.

Từ khóa: desiccant, container liner, 20DC 25 tấn, cut-off SI VGM.

3) Quy chuẩn chất lượng – nói bằng “con số dễ nhớ”

• Tấm (broken): gạo 5% ~ ≤5% tấm; gạo 25% ~ ≤25% tấm (theo hợp đồng/TCVN).

• Độ ẩm: thường ≤13–14% (thỏa thuận).

• Tạp chất/đá sạn: ≤0,1–0,2% (tùy grade).

• Mùi/vị: không mốc, không lẫn mùi lạ.

• Ngoại quan: trắng đồng đều, không mốc đen, không vón.

Gợi ý: đính kèm COA (certificate of analysis) nội bộ theo lô, không thay thế chứng thư kiểm dịch.

4) Đường đi chứng từ – từ kho đến bãi nhận Port Klang

Bộ “xương sống”:

• Invoice/Packing list: ghi rõ loại gạo (gạo 5%, gạo 25%), quy cách bao, tổng bao/tổng trọng lượng.

• Chứng thư kiểm dịch (phytosanitary) – xin trước/đúng tiến độ.

• Giấy hun trùng (fumigation certificate) – thực hiện theo yêu cầu hợp đồng/cảng đến.

• B/L: telex release hoặc SWB khi cần giao chứng từ nhanh.

• CO: nếu có ưu đãi ASEAN → ATIGA e-Form D (đảm bảo mô tả & HS nhóm 1006 phù hợp).

• Bảo hiểm: gợi ý mua ICC(C/B) tùy mức rủi ro.

Từ khóa: chứng thư kiểm dịch, hun trùng, ATIGA e-Form D.

4 lỗi thường gặp (và cách né):

1. Sai mô tả “broken %” giữa Invoice và nhãn bao → dùng 1 mẫu mô tả chuẩn, copy đồng nhất.

2. Quên xin phytosanitary trước cut-off → đặt lịch cố định với cơ quan kiểm dịch.

3. Fumigation xong mới đóng cont nhưng không thông gió đủ → hạt còn “ấm ẩm” sinh mùi → luôn để hàng nghỉ trước khi đóng.

4. B/L ghi “rice” chung chung → nên ghi “white rice 5% broken” hoặc “25% broken” theo hợp đồng.

5) Chi phí & thương lượng – điểm nào chốt sớm để “khỏi vỡ kế hoạch”

5.1. Đầu đi (VN)

• Cước biển: xin all-in, ghi rõ mùa & phụ phí (nếu có).

• Phí cảng/dịch vụ: THC, chứng từ, VGM, seal, vận chuyển nội địa, kiểm dịch & hun trùng.

5.2. Đầu đến (Port Klang)

• local charges Port Klang: D/O, THC, handling; storage (nếu chậm); kiểm tra bãi.

• Thỏa free-time Port Klang ngay từ lúc booking: gạo nhiều bao, dỡ hàng & kê kho tốn thời gian → nên xin rộng (ví dụ 7–10 ngày).

Từ khóa: local charges Port Klang, free-time Port Klang, DEM/DET Malaysia.

6) Kế hoạch 14 ngày – phiên bản “ít chữ, dễ làm”

Ngày -14 → -10 (T-14)

• Khóa hợp đồng/chủng gạo, ẩm mục tiêu; đặt lịch kiểm dịch & hun trùng; chốt bao (PP + lót PE), nội dung nhãn.

Ngày -9 → -7

• Đăng ký giữ chỗ; xin lịch tàu Port Klang; chuẩn bị ATIGA e-Form D nếu áp dụng.

Ngày -6 → -4

• Đóng gói tại nhà máy; đo ẩm; lập COA nội bộ; đẩy hàng về kho gần cảng.

Ngày -3

• Hun trùng theo yêu cầu (nếu hợp đồng yêu cầu trước khi đóng); hoặc chuẩn bị hun trùng sau khi đóng cont (tùy trường hợp).

Ngày -2

• Xếp cont: rào cửa, chèn gỗ, treo desiccant; cân & gửi VGM; ảnh từng lớp + ảnh niêm chì; SI.

Ngày -1

• Vào CY; xác nhận B/L instruction; pre-alert mốc 1 (sau đóng hàng).

ETD

• Kiểm on-board; phát hành B/L/telex; pre-alert mốc 2.

ETA-2/-1

• Gửi đủ chứng từ; chốt free-time Port Klang; đặt lịch kéo.

ETA

• Nhận D/O; dỡ hàng; chụp hiện trường, đối soát phí.

Từ khóa: cut-off SI VGM, free-time Port Klang.

7) Ba case study “điển hình”

Case 1 – 20DC 25 tấn, gạo 5% (SGN → Port Klang, direct)

• Bao PP 50kg có lót PE; treo desiccant 2–3 kg; rào gỗ cửa.

• Kết quả: container khô, nhận hàng trong 24h, không DEM/DET Malaysia.

Case 2 – 20DC 24 tấn, gạo 25% (HPH → Port Klang, via Singapore, mùa mưa)

• Tăng desiccant; dùng container liner; hun trùng trước khi đóng.

• Kết quả: không mùi mốc; phí bãi “0” nhờ free-time Port Klang 10 ngày.

Case 3 – 2×20DC, gạo đóng bao 25kg (đi Penang)

• Xếp block 25 bao; lót bìa carton giữa các lớp; rào gỗ; ảnh từng lớp.

• Kết quả: mở cửa an toàn, không đổ bao; thời gian dỡ mỗi cont ~3 giờ.

8) Hỏi – đáp nhanh

Hỏi: Có nên dùng LCL cho gạo?
Đáp: Hầu như không. Gạo xếp lẻ dễ vỡ bao, khó kiểm ẩm; FCL 20DC 25 tấn là cấu hình chuẩn.

Hỏi: Cần bao nhiêu desiccant?
Đáp: Tùy CBM/mùa/độ ẩm hạt; với 20DC hàng khô, tham khảo 1,5–3 kg. Đi mùa mưa hoặc cont “hồi ẩm” → tăng liều, cân nhắc container liner.

Hỏi: Có bắt buộc hun trùng?
Đáp: Theo hợp đồng và yêu cầu cảng/khách. Thực tế phần lớn lô gạo yêu cầu hun trùng và chứng thư kiểm dịch.

Hỏi: Làm sao né DEM/DET Malaysia?
Đáp: Xin free-time Port Klang ngay khi giữ chỗ; gửi đủ chứng từ trước ETA; đặt lịch kéo sớm.

9) Checklist dán tường (A4 – tick từng mục)

Chất lượng & bao bì

• Độ ẩm đạt hợp đồng (≤13–14% hoặc theo thỏa thuận).

• Bao PP 25/50kg có lót PE; nhãn đúng “gạo 5%/gạo 25%”.

Đóng hàng

• Xếp block; rào gỗ cửa; chèn kín kẽ hở.

• Treo desiccant; cân nhắc container liner mùa mưa.

• Ảnh từng lớp; ảnh niêm chì; gửi VGM.

Chứng từ

• Chứng thư kiểm dịch, hun trùng.

• Invoice/PL; B/L (telex/SWB).

• ATIGA e-Form D (nếu có ưu đãi).

Vận hành

• Theo dõi cut-off SI VGM.

• Chốt free-time Port Klang; pre-alert 3 mốc.