I. MỞ BÀI – KHI MỘT MẺ TÔM GẶP TRỤC TRẶC... VÌ MỘT PHÍCH CẮM
“Anh ơi container bị rút điện lúc 3 giờ sáng ở cảng. Tới 9 giờ sáng mới phát hiện.”
Đó là cuộc gọi mà bất kỳ ai làm hàng reefer cũng từng trải qua – thường là vào đúng lúc… bạn đang ngủ.
Xuất khẩu thủy sản đông lạnh chưa bao giờ là chuyện nhẹ nhàng. Tôm, cá tra, mực, bạch tuộc… mỗi loại cần nhiệt độ khác nhau, lịch trình khác nhau – nhưng đều có điểm chung: chỉ cần 1 sai sót nhỏ, rủi ro thiệt hại có thể hàng chục ngàn USD.
Trong bài này, bạn sẽ được hướng dẫn cách:
-
Cài đặt nhiệt độ container đông lạnh đúng tiêu chuẩn
-
Đặt TEU slot hàng đông lạnh với hãng tàu hiệu quả
-
Kiểm soát plug-in container tại cảng để tránh sự cố
II. THỦY SẢN LÀ MẶT HÀNG “KHẮT KHE” NHẤT TRONG CHUỖI LOGISTICS
1. Vì sao container lạnh “khó tính”?
-
Tôm/cá sau khi cấp đông đạt -18°C chỉ có thể tồn kho 3–5 ngày trước khi xuất cảng.
-
Reefer container yêu cầu nguồn điện 24/7, nếu bị ngắt trong 1–2h, nhiệt độ có thể tăng đột ngột.
-
Quy định nhập khẩu Malaysia, Singapore, EU… cực kỳ khắt khe:
-
Không chấp nhận mùi lạ,
-
Không chấp nhận bao bì có sương,
-
Nhiệt độ phải ổn định suốt hành trình.
-
2. Một case study “cay đắng”
Một container 22 tấn tôm sú xuất đi Penang. Trong quá trình chờ đóng tàu, reefer bị mất điện tại cảng 6 tiếng – không ai để ý. Hàng vẫn đến đúng ETA, nhưng khi mở ra: nước nhỏ giọt từ túi PE, mùi hôi nhẹ.
➡️ Khách từ chối nhận hàng. Chủ hàng mất trắng gần 26.000 USD.
III. CÀI ĐẶT NHIỆT ĐỘ CONTAINER – KHÔNG CHỈ LÀ CHỌN SỐ
1. Nhiệt độ theo loại thủy sản
Loại hàng | Nhiệt độ cài đặt (°C) | Airflow (m³/h) |
---|---|---|
Cá tra phi lê | -20 | 4.5–6.0 |
Tôm đông IQF | -18 | 4.0–6.0 |
Mực nguyên con | -23 | 5.0–6.5 |
Bạch tuộc | -20 đến -22 | 5.0 |
Cá biển | -25 | ≥6.0 |
📌 Tùy hãng tàu, nhiệt độ có thể cài đặt chính xác tới 0.1°C.
2. Những yếu tố quan trọng khi setup
-
Set-point (nhiệt độ đích): là giá trị quan trọng nhất – phải khớp với Booking.
-
Airflow direction: thường là bottom air delivery (thổi từ sàn lên).
-
Chế độ hàng: Frozen Mode (khác với Chilled Mode – áp dụng cho rau quả).
-
Unit: Một số hãng mặc định °F – cần chuyển sang °C nếu không sai lệch.
3. Cách đảm bảo đúng nhiệt độ trước khi giao container
-
Kiểm tra Pre-Trip Inspection (PTI): container lạnh đã được kiểm tra chưa?
-
Chạy máy trước 2–4 giờ tại kho đóng hàng (nếu là Hàng chạy điện trước – PTI tại kho).
-
Chụp lại màn hình cài đặt + bảng điều khiển.
IV. ĐẶT TEU SLOT HÀNG ĐÔNG LẠNH – KHÔNG PHẢI AI CŨNG BIẾT
1. TEU slot là gì?
-
Mỗi tàu có số lượng slot có thể cắm điện cho container lạnh.
-
Nếu không book trước slot này, bạn sẽ không thể xếp lên tàu, dù có booking.
📌 Ví dụ: tàu có 2.000 TEU nhưng chỉ 300 slot lạnh.
2. Những điều cần lưu ý
-
Đặt slot lạnh ngay khi có booking – càng sớm càng tốt.
-
Kiểm tra dịch vụ feeder nội Á có hỗ trợ reefer không (không phải service nào cũng hỗ trợ).
-
Lưu ý các chuyến ghép: transshipment qua Singapore, có thể yêu cầu slot 2 lần.
3. Checklist khi gửi SI
-
Ghi rõ yêu cầu “Reefer container” + nhiệt độ set-point
-
Chỉ định loại hàng “Frozen seafood – HS Code xxxxxx”
-
Gửi SI sớm T-5 để hãng kiểm slot & cắm điện
V. KIỂM TRA PLUG-IN TẠI CẢNG – CẮM ĐIỆN LÀ CHUYỆN NHỎ, GIỮ ĐIỆN MỚI LÀ CHUYỆN LỚN
1. Plug-in là gì?
-
Là việc cắm điện cho container lạnh để duy trì nhiệt độ suốt thời gian ở cảng.
-
Gồm 3 thời điểm quan trọng:
-
Khi vừa hạ bãi
-
Trong thời gian chờ xếp tàu
-
Trong quá trình chuyển tàu (transshipment)
-
2. Làm sao biết container có được cắm điện?
-
Theo dõi từ hệ thống hãng tàu (nếu có tài khoản tracking)
-
Đề nghị forwarder kiểm tra tình trạng plug-in
-
Ghi rõ yêu cầu trong SI: “Ensure continuous plug-in during port stay”
3. Sự cố thường gặp
Tình huống | Hậu quả | Cách xử lý |
---|---|---|
Rút điện container không thông báo | Nhiệt độ tăng, đá tan | Khiếu nại hãng tàu (claim) |
Không được cắm lại sau chuyển tàu | Hư hỏng hàng | Cập nhật ETA/ETD + kiểm tra slot 2 chiều |
Hư cảm biến trong quá trình vận chuyển | Báo cáo nhiệt độ sai lệch | Đính kèm data logger để đối chiếu |
📌 Gợi ý: luôn gắn data logger trong 1–2 kiện hàng để ghi nhận dữ liệu độc lập.
VI. QUẢN TRỊ RỦI RO – 5 “CÚ SỐC” THƯỜNG GẶP & CÁCH GIẢI QUYẾT
-
Nhiệt độ container tại đích không khớp set-point
-
Kiểm tra bảng cài đặt trước ETD
-
Đối chiếu data logger nội bộ
-
Gửi hồ sơ claim hãng tàu (nếu sai do plug-in)
-
-
Không đặt được TEU slot kịp thời
-
Chủ động book sớm
-
Có thể cân nhắc split container nếu quá tải
-
-
Container bị delay ETD → vượt hạn bảo quản
-
Tăng buffer thời gian
-
Lên phương án sử dụng cold storage (dự phòng)
-
-
Thiếu PTI chứng minh container đạt chuẩn
-
Yêu cầu forwarder gửi PTI scan trước khi đóng hàng
-
-
Container đông nhưng thiếu chứng từ bảo hiểm
-
Không ai chịu trách nhiệm khi sự cố xảy ra
-
Đăng ký ICC(A) hoặc ICC(C) kèm theo hàng
-
VII. BẢNG TÓM TẮT – CHU TRÌNH HÀNG REEFER TỪ KHO ĐẾN CẢNG
Giai đoạn | Việc cần làm | Lưu ý |
---|---|---|
Trước khi đóng hàng | Kiểm tra PTI, chuẩn bị container lạnh, chạy máy trước 2h | Container phải khô, sạch, không mùi |
Đóng hàng | Xếp pallet cẩn thận, đóng kín, chụp hình màn hình nhiệt độ | Không đè nén hàng, ghi rõ số batch |
Gửi SI | Ghi rõ nhiệt độ, yêu cầu plug-in, frozen mode | Gửi trước T-5 |
Tại cảng | Theo dõi plug-in, gửi pre-alert hãng tàu | Luôn xác nhận với forwarder |
Trong vận chuyển | Theo dõi tracking, dữ liệu nhiệt độ | Sử dụng data logger nếu cần |
VIII. KẾT LUẬN – “ĐỒNG HỒ NHIỆT” QUYẾT ĐỊNH GIAO DỊCH
Một container reefer không đơn thuần là một chiếc hộp kim loại. Nó là “tủ đông di động” có trị giá vài chục nghìn đô – chứa đựng công sức của cả chuỗi: từ người nuôi tôm, cơ sở chế biến, đến bạn – người vận hành.
Đừng để chỉ vì một bước nhỏ như không kiểm tra plug-in, bạn mất cả khách hàng.
IX. NITODA CÓ THỂ GIÚP BẠN
Nitoda Logistics hỗ trợ toàn diện dịch vụ xuất khẩu thủy sản đông lạnh từ Việt Nam sang Malaysia và khu vực ASEAN:
-
Booking container lạnh (reefer)
-
Cài đặt thông số nhiệt độ theo chuẩn từng loại hàng
-
Theo dõi plug-in – PTI – pre-alert suốt hành trình
-
Xử lý claim nếu có sự cố về nhiệt
📌 Liên hệ để được tư vấn tuyến tốt nhất, lịch sớm nhất, bảo quản an toàn nhất.
🌐 www.nitoda.com | 📞 0978.222.650 | 📩 annaphuong@nitoda.com
Nitoda Logistics – “Tạo ra sự khác biệt”